بررسی اثر تغییر پوشش سطحی بر تغییرات رژیم دما، بارش و رطوبت در بخش های شرقی و غربی دریاچه ارومیه

از عوامل کنترل­ کننده­ ی فراسنج ­های جوی، پوشش سطحی است که تغییر در این پوشش سبب تغییراتی در ماهیت اقلیمی یک منطقه ایجاد می­ نماید. از مصداق­ های تغییر در پوشش سطحی در ایران، تغییر سطح آب دریاچه­ ی ارومیه و خشک شدن بخش ­های وسیعی از آن است. هدف از این مطالعه، آشکارسازی اثرات خشک شدن دریاچه­ی ارومیه در فراسنج ­های جوی دما، بارش و رطوبت نسبی در شمال­غربی کشور با استفاده از مدل tapm است. بدین منظور در این مطالعه دو طرح­ واره مطرح گردید که اولی به شبیه­ سازی وضعیت اقلیمی منطقه با توجه به وجود دریاچه و دومی به شبیه ­سازی وضعیت اقلیمی منطقه با توجه به عدم وجود دریاچه می­ پردازد. مدل برای سال ­های 2003 و 2006 اجرا گردید و نتایج نشان می­ دهد که بر اثر خشک شدن دریاچه­ ی ارومیه، میزان بارش (میانگین 25 درصد) و رطوبت نسبی (میانگین 8 درصد) در منطقه کاهش پیدا می­ کند که این کاهش برای بارش در فصل زمستان و برای رطوبت در فصل تابستان بیش از دیگر فصول است. متوسط دما در دوره ­ی سرد سال 1/1 درجه کاهش و در دوره ­ی گرم سال 6/0 درجه افزایش می ­یابد. هم­چنین بر اثر حذف دریاچه از منطقه، دمای کمینه در دوره­ ی سرد سال به میزان 8/1 درجه سانتی­گراد کاهش و در دوره ­ی گرم سال به میزان 1/0 درجه افزایش می­ یابد. دمای بیشینه نیز در دوره­ ی سرد سال 5/0 درجه کاهش و در دوره­ ی گرم سال تا 3/1 درجه افزایش پیدا خواهد کرد. لازم به توضیح است که ماهیت اقلیمی مناطق غربی و شرقی دریاچه به یک میزان از خشک شدن دریاچه­ ی ارومیه متأثر می ­شوند.